Pięciu najlepszych bramkarzy w historii polskiego futbolu

Najmłodsi fani futbolu szczególną sympatią darzą bramkostrzelnych napastników, kreatywnych pomocników i błyskotliwych skrzydłowych. Z wiekiem uznanie dla kunsztu graczy zajmujących inne pozycje jednak rośnie. Wydawnictwo SQN prezentuje książkę Szczęsny. Chłopak, który odważył się być bramkarzem, wydaną w serii „Wydarzyło się naprawdę”. Pozwala ona uzmysłowić dzieciom, jak ważni są bramkarze i ile trzeba poświęcić, aby dojść na szczyt. My zaś przy tej okazji przedstawiamy zestawienie pięciu najlepszych bramkarzy w dziejach polskiej piłki nożnej.

1. Jan Tomaszewski – ten, którego nienawidzą Anglicy (jego wspomnienia przeczytasz w książce Moje najważniejsze 90 minut)

Urodzony we Wrocławiu zawodnik rozpoczął swą przygodę z piłką nożną w miejscowym Śląsku Wrocław. Następnie na kilka lat przeniósł się do Gwardii, by w 1968 roku zadebiutować w najwyższej klasie rozgrywkowej w barwach Wojskowych. Tomaszewski grał w tym klubie stosunkowo krótko, bo mając zaledwie 23 lata, przeniósł się do Legii Warszawa, czyli innej drużyny podległej wówczas polskiej armii. Był to ważny krok, ponieważ w tym czasie został dostrzeżony przez selekcjonera Biało-Czerwonych. Na dobre w kadrze zadomowił się w 1973 roku, przed startem legendarnych eliminacji do mundialu w Niemczech.

17 października tego roku Tomaszewski rozegrał mecz, który naznaczył jego całe życie. Było to decydujące o awansie do mistrzostw świata spotkanie z Anglikami w Londynie. Bronił fenomenalnie, dzięki czemu Polska po raz drugi mogła wystąpić na światowym czempionacie. Nie gorzej prezentował się na samym turnieju. Obronił dwa rzuty karne, czym wpisał się do historii polskiego futbolu, i walnie przyczynił się do zdobycia srebrnego medalu, który otrzymywały wówczas drużyny z trzeciego miejsca. W kadrze odgrywał kluczową rolę aż do zakończenia mistrzostw świata w 1978 roku, a ostatni mecz w koszulce z Orłem na piersi rozegrał w 1981.

2. Józef Młynarczyk – ten, który osiągnął najwięcej (karierę reprezentacyjną tego zawodnika zgłębisz dzięki lekturze książki Mecze polskich spraw. Jak Cieślik ograł Chruszczowa, Lubański uciszył Anglików, a Nawałka zatrzymał Niemców)

Pochodzący z Nowej Soli gracz początkowo występował w klubach z rodzinnej miejscowości – Astrze, a następnie Dozamecie. W 1974 roku, mając 20 lat, przeniósł się do BKS-u Stali Bielsko-Biała, gdzie trenerem był Antoni Piechniczek. W 1977 roku zaś ten sam szkoleniowiec przekonał Młynarczyka do reprezentowania nowego klubu, w którym pracował, czyli Odry Opole. Dzięki temu – dość późno, bo w wieku 25 lat – po raz pierwszy wystąpił w meczu pierwszej ligi (dzisiejszej ekstraklasy). Dzięki dobrym występom w lidze Młynarczyk w 1979 roku dostał szansę gry w reprezentacji prowadzonej przez Ryszarda Kuleszę.

W pierwszych miesiącach funkcjonowania w kadrze na boisku prezentował się tylko w meczach towarzyskich. Mimo to Młynarczyk został pierwszym bramkarzem w drużynie przejętej przez swego byłego trenera, czyli Piechniczka. Na mistrzostwach świata w 1982 roku grał bardzo dobrze, do półfinału wpuścił bowiem tylko jedną bramkę. Drużyna z nim w składzie powtórzyła wynik sprzed ośmiu lat. W reprezentacji grał do zakończenia mundialu w 1986 roku. Był jednym z pierwszych polskich piłkarzy, którzy błysnęli za granicą. W barwach FC Porto sięgnął po Puchar Mistrzów w 1987 roku oraz dwa mistrzostwa Portugalii.

3. Jerzy Dudek – ten, który zatańczył w Stambule (a historię tego meczu poznasz, czytając Anatomię Liverpoolu. Historię w dziesięciu meczach)

Dudek urodził się w 1973 roku w Rybniku i także na Górnym Śląsku rozpoczynał swą karierę piłkarską. Jako junior przez kilka lat przywdziewał trykot Górnika Knurów, a w 1991 roku awansował do występującej w trzeciej lidze pierwszej drużyny. Jego kariera nabrała rozpędu w 1995 roku, gdy przeniósł się do Sokoła Tychy. Rozegrał w tym klubie zaledwie 15 meczów, po czym na jego zakup zdecydował się Feyenoord Rotterdam. Od sezonu 1997/1998 był pierwszym bramkarzem holenderskiego zespołu. W lutym 1998 roku zadebiutował zaś w reprezentacji Polski.

Jego rola w klubie systematycznie rosła, co miało odzwierciedlenie w pozycji Dudka w drużynie narodowej. W 2000 roku stał się podstawowym graczem Biało-Czerwonych, a rok później podpisał pięcioletni kontrakt z Liverpoolem. Z kadrą awansował na dwa mundiale, ale wystąpił tylko na pierwszym z nich, w 2002 roku. Trzy lata później Dudek odniósł największy sukces w swojej karierze – sięgnął po puchar Ligi Mistrzów, i to właśnie on był bohaterem finałowego meczu w Stambule. Karierę zakończył w Realu Madryt w 2011 roku po czterech latach spędzonych na Santiago Bernabéu. Pożegnalny mecz w reprezentacji Polski rozegrał zaś w Krakowie w 2013 roku.

4. Artur Boruc – ten, który był najbardziej wyrazisty (a o jego roli w reprezentacji Polski dowiesz się więcej z książki Dekalog Nawałki. Reprezentacja Polski bez tajemnic 2013–2018)

Z początku Boruc grał przede wszystkim w hokej na lodzie w rodzinnych Siedlcach, ale w 1988 roku rozpoczął treningi w juniorskiej sekcji piłkarskiej miejscowej Pogoni. W latach 1996–1999 reprezentował ten klub w seniorskich rozgrywkach, a następnie został graczem warszawskiej Legii. Pod koniec okresu gry w stolicy po raz pierwszy wystąpił w meczu reprezentacji Polski. W 2005 roku Celtic zdecydował się kupić go od Wojskowych. W tym czasie Boruc zastąpił także Jerzego Dudka jako numer jeden w bramce Biało-Czerwonych.

Artur Boruc był najbardziej wyróżniającym się zawodnikiem kadry, która wystąpiła w 2006 roku w mistrzostwach świata oraz dwa lata później w mistrzostwach Europy. W obydwu przypadkach uchronił polski zespół od wysokich porażek. Znany był ze swoich kontrowersyjnych zachowań, w szczególności w czasie gry w Szkocji. Karierę w reprezentacji zakończył w 2017 roku. W latach 2010–2012 reprezentował Fiorentinę, a potem przez wiele lat grał w Anglii, najpierw w Southampton, a potem w Bournemouth. W 2022 roku zakończył zawodową grę w piłkę po dwóch sezonach spędzonych przy Łazienkowskiej.

5. Wojciech Szczęsny – ten, który zatrzymał Messiego (jego losy poznasz dzięki lekturze pozycji dla dzieci Szczęsny. Chłopak, który odważył się być bramkarzem, wydanej w serii „Wydarzyło się naprawdę”)

Szczęsnemu gra na pozycji bramkarza była pisana od zawsze, ponieważ uznanym golkiperem przez lata był jego ojciec Maciej. Będąc nastolatkiem, Wojtek grał w juniorskim zespole Legii, a potem wyjechał do Anglii, by trenować w Arsenalu. W 2009 roku został wypożyczony do Brentford, ale w 2010 wrócił do Londynu i z powodzeniem walczył o miejsce w składzie. Pod koniec 2009 roku po raz pierwszy wystąpił w seniorskiej reprezentacji Polski, a w 2011 stał się niekwestionowanym numerem jeden w bramce Biało-Czerwonych.

Euro 2012, podczas którego Szczęsny był naszym podstawowym bramkarzem, nie było dla niego udane – już w pierwszym meczu otrzymał czerwoną kartkę. Swego rodzaju fatum ciągnęło się za nim na kolejnych wielkich turniejach aż do mistrzostw świata w 2022 roku. To wtedy po raz pierwszy od dawna pokazał, że jest bramkarzem klasy światowej, i obronił dwa rzuty karne, powtarzając wyczyn Tomaszewskiego z 1974 roku. O wiele lepiej układa się jego kariera klubowa. W latach 2015–2017 grał w AS Romie, a od 2017 roku reprezentuje barwy Juventusu. W trakcie swojej dotychczasowej kariery wywalczył wiele trofeów w tym dwa Puchary Anglii oraz trzy mistrzostwa Włoch.

Często mówi się, że bramkarze uprawiają sport indywidualny w ramach gry drużynowej. Dlatego pozycja ta jest tak trudna i nie każdy, kto ją zajmuje, może zostać graczem klasy światowej. Zajrzyj do internetowej księgarni sportowej labotiga.pl. Znajdziesz tam wiele książek o piłce nożnej, a także o innych dyscyplinach!